Hoạ sĩ Norman Carton: Vẽ như một trải nghiệm

Vào năm 1918, khi mới 10 tuổi, hoạ sĩ Norman Carton và mẹ ông đang lẩn trốn trong cuộc tàn sát do Cách mạng Nga gây ra. Sau sáu năm, cậu bé cảm thấy an toàn khi đến sống ở Philadelphia, được cứu khỏi vùng Đông Âu nhờ sự can thiệp của anh trai ông, người đã chuyển đến Hoa Kỳ. Các cuộc tàn sát ở Ukraine trong nội chiến Nga đã dẫn đến vụ diệt chủng của 250,000 người Do Thái. Carton và gia đình ông đã trốn thoát qua Romania và định cư ở Mỹ vào năm 1922.

Carton bắt đầu nghiên cứu nghệ thuật của mình ở Philadelphia vào cuối những năm 1920, và là điều khó tưởng tượng sức mạnh biến đổi và sự ổn định của nghệ thuật đối với một người tị nạn trẻ tuổi đã trải qua quá nhiều đau khổ. Là sinh viên nghệ thuật trẻ, Carton đã được làm quen với các tác phẩm của những hoạ sĩ sĩ thuộc trường phái Ấn tượng, Hậu Ấn tượng và Dã thú. Trong cuộc sống sau này, phong cách của Carton cuối cùng đã xuất hiện trong trường phái Biểu hiện Trừu tượng, nhưng điều làm ông nổi bật so với đồng nghiệp cùng thời là niềm đam mê với màu sắc phóng khoáng và phong phú. Màu sắc đã trở thành một sự ám ảnh với Carton, trong hội họa, nhiếp ảnh, và cả công ty thiết kế dệt may mà ông thành lập. Carton tái xuất hiện cùng với những họa sĩ khác bị bỏ quên trong thế hệ của ông, như Michael (Corinne) West và Janice Biala, với hầu hết thông tin tiểu sử trong bài viết này đến từ nghiên cứu và viết của Jillian Russo.

Carton bắt đầu học tại Học viện Mỹ thuật Pennsylvania (PAFA) với Henry Bainbridge McCarter vào năm 1930. Ông được cấp học bổng để du lịch Châu Âu vào năm 1934, nơi ông tiếp tục tiếp cận với các phong trào nghệ thuật như Chủ nghĩa dã thú, Chủ nghĩa lập thể, Chủ nghĩa siêu thực và đặc biệt là Soutine, điều này rất quan trọng đối với phong cách hội họa của ông. Ngay sau khi đến Mỹ vào năm 1924, Carton tham gia vào một sự kiện tình cờ tại Philadelphia. Bên cạnh việc thành lập Quỹ Barnes, Tiến sĩ Albert C. Barnes đã mời triết gia John Dewey đến tổ chức các lớp học tại tổ chức này. Dewey, một triết gia chủ nghĩa thực dụng, coi nghệ thuật là một công cụ để kích thích phản ứng nội tâm của người xem, không giống như việc đánh giá một tác phẩm chỉ dựa trên việc nó đã hoàn thiện hay không (như được mô tả trong sách Nghệ thuật như trải nghiệm của ông). Dewey cũng đóng góp nhiều vào lý thuyết giáo dục cho trẻ em. Barnes muốn tổ chức của mình trở thành một không gian tương tác dân chủ với nghệ thuật đương đại, bao gồm Chủ nghĩa Ấn tượng, Chủ nghĩa Hậu Ấn tượng, Chủ nghĩa Lập thể và các tác phẩm nghệ thuật bản địa từ Châu Phi. Do đó, đã có một cuộc gặp gỡ giữa hai người này, với sự tham gia của Norman Carton khi còn trẻ.

Năm 1935, Carton học cùng với Arthur Beecher Carles (1882–1952) tại Quỹ Barnes. Carles không chỉ là một họa sĩ sáng tạo (là cha của họa sĩ Mercedes Matter), mà còn là người có phong cách kết hợp giữa hiện thực ấn tượng lỏng lẻo và sự trừu tượng kiên quyết hơn, mê đắm trong những đặc tính sâu sắc của hội họa. Carles là một mẫu hình cho các họa sĩ Mỹ lấy cảm hứng từ sự phát triển lớn mạnh của nghệ thuật Pháp, luôn tiếp cận trực tiếp Chủ nghĩa Hậu Ấn tượng và các phong cách Châu Âu khác.

Carton, cũng như Carles, có một sự phản ứng sâu sắc với nghệ thuật Pháp và mặc dù đã trải qua những thử thách nghiêm trọng, như chúng ta thấy trong các tác phẩm của ông từ những năm 30 và 40 khi thời kỳ chiến tranh châu Âu đang diễn ra. Tuy nhiên, giữa sự ảnh hưởng của Carles, Soutine và phong trào Chủ nghĩa Biểu hiện Trừu tượng ở New York vào những năm 1940, Carton đã từ bỏ hiện thực và hình tượng trong quá trình sáng tác của mình. Mặc dù vẫn thỉnh thoảng quay lại vẽ chân dung, điều đáng chú ý nhất là trong loạt bức chân dung của các phụ nữ nổi tiếng vào năm 1975, nhân dịp Ngày Quốc tế Phụ nữ của Liên Hợp Quốc.

Bức tranh "Mummer #3129" (1948) đánh dấu sự phát triển hoàn chỉnh của phong cách hội họa của Carton. Lúc vẽ nó, Carton đã không còn là một người thanh niên (anh ấy đã 40 tuổi!), và tác phẩm này thể hiện sự khéo léo và tự tin của một bàn tay trưởng thành. Khác với các tác phẩm sau này của ông, "Mummer" sử dụng các hình thức trừu tượng rõ ràng và kín đáo, xoắn và kéo dài từ hình chữ thập ở trung tâm. Màu sắc nằm trên bề mặt vải với độ trong suốt, giống như một tấm vải mỏng và kỳ lạ, mang đậm phong cách ma mị, gợi nhớ đến "Ba nghiên cứu về các nhân vật ở chân núi bị đóng đinh" của Francis Bacon, được vẽ bốn năm trước đó. Bức tranh rất mạnh mẽ, kết hợp giữa Chủ nghĩa Lập thể cùng với ảnh hưởng của Matisse và một chút Chủ nghĩa Siêu thực, đồng thời được xem là đỉnh cao của các trải nghiệm nghệ thuật của Carton đến thời điểm đó.

Biên dịch: Phương Anh

Nguồn: Art and Antique 

https://www.artandantiquesmag.com/paint-as-experience/