Francis Bacon

Họa sĩ người Ai-len-Anh
Sinh: 28 tháng 10, 1909 - Dublin, Ai-len
Mất: 28 tháng 4, 1992 - Madrid, Tây Ban Nha
 

Tóm tắt về Francis Bacon
Francis Bacon đã tạo ra một số hình ảnh mang tính biểu tượng nhất về nhân loại bị tổn thương và ám ảnh trong nghệ thuật hậu chiến. Mượn cảm hứng từ Chủ nghĩa siêu thực, phim ảnh, nhiếp ảnh và “Những bậc thầy”, ông đã tạo ra một phong cách đặc biệt, khiến ông trở thành một trong những người được công nhận rộng rãi trong nghệ thuật tượng hình vào những năm 1940 và 1950. Bacon tập trung toàn lực vào việc vẽ chân dung, thường mô tả cuộc sống hàng ngày của các quán bar và câu lạc bộ trong khu Soho ở London. Đối tượng của ông luôn được miêu tả như những phiến thịt sống bị bóp méo dữ dội, là những linh hồn biệt lập bị giam cầm và dày vò bởi những tình huống khó xử. Là một trong những họa sĩ người Anh thành công nhất của thế kỷ 20, danh tiếng của Bacon đã được nâng cao hơn nữa trong thời kỳ “thế giới nghệ thuật” trở lại rộng rãi với hội họa vào những năm 1980, và sau khi qua đời, ông được một số người coi là một trong những họa sĩ quan trọng nhất thế giới.

Thành tựu
Những bức tranh sơn dầu của Bacon truyền tải những cảm xúc mạnh mẽ - toàn bộ bảng vẽ dường như đang hét lên, không chỉ những người được mô tả trên chúng. Khả năng tạo ra những tuyên ngôn mạnh mẽ như vậy là nền tảng cho thành tựu độc đáo của Bacon trong hội họa.

Chủ nghĩa siêu thực, và đặc biệt là nhánh siêu thực với các hình dạng sinh học, đã định hình phong cách cho “Ba nghiên cứu về những nhân vật trong sự kiện một vụ Đóng đinh” (1944), tác phẩm đã tạo nên danh tiếng của Bacon khi nó được triển lãm ở London vào những tuần cuối cùng của Thế chiến thứ hai. Tác phẩm đã thiết lập nhiều chủ đề được khai thác trong phần còn lại của sự nghiệp của ông, đó là khả năng tự hủy diệt của nhân loại và số phận của nó trong thời đại chiến tranh toàn cầu.

Bacon đã một sự trưởng thành mới vào cuối những năm 1940 khi ông phát triển chủ nghĩa Siêu thực trước đó thành một cách tiếp cận mới, vay mượn sự chuyển động trong phim và nhiếp ảnh, đặc biệt là các nghiên cứu về các nhân vật đang chuyển động được ghi lại bởi nhiếp ảnh gia đầu tiên Eadweard Muybridge. Từ những điều này Bacon không chỉ đi tiên phong trong những cách thức mới để gợi sự chuyển động trong hội họa, mà còn đưa hội họa và nhiếp ảnh đến gần hơn, tạo một sự liên kết chặt chẽ. 

Mặc dù thành công của Bacon dựa trên cách tiếp cận đặc biệt của ông đối với các hình tượng, nhưng thái độ của ông đối với hội họa lại mang tính truyền thống. Các “Bậc thầy” là nguồn cảm hứng quan trọng cho anh, đặc biệt là Chân dung Giáo hoàng Innocent X (1650) của Diego Velázquez mà Bacon đã sử dụng làm nền tảng cho bộ tác phẩm về "các giáo hoàng la hét". Vào thời điểm mà nhiều người mất niềm tin vào hội họa, Bacon vẫn giữ niềm tin vào tầm quan trọng của những chất liệu nghệ thuật này, ông nói về tác phẩm của chính mình rằng chúng là những bức tranh "xứng tầm Phòng trưng bày Quốc gia hoặc thùng rác, không có gì ở giữa.”

Những tác phẩm quan trọng của Francis Bacon

TIẾN BỘ CỦA NGHỆ THUẬT
Đóng đinh lên thánh giá (1933)

Năm 1933

Đóng đinh lên thánh giá (Crucifixion)
“Đóng đinh lên thánh giá” (Crucifixion) là tác phẩm đầu tiên khiến Bacon gây được sự chú ý của công chúng, sớm hơn rất nhiều so với những bức tranh mang lại thành công lớn hơn trong thời kỳ hậu chiến. Bức tranh có thể được lấy cảm hứng từ “Con bò bị giết” (Slaughtered Ox) của Rembrandt (năm 1638), nhưng cũng theo phong cách Siêu thực của Picasso. Có lẽ cảm nhận được mối liên hệ sau này, Herbert Read, trong cuốn sách Art Now của ông, đã minh họa “Đóng đinh lên thánh giá” (Crucifixion) của Bacon bên cạnh Bather của Picasso. Màu trắng mờ được sơn trên khung cơ thể trong “Đóng đinh lên thánh giá” (Crucifixion) thêm một nét ma mị vào một bố cục vốn đã đáng lo ngại, giới thiệu nỗi ám ảnh của Bacon về sự đau đớn và nỗi sợ hãi. Được trưng bày vào thời điểm mà sự khủng khiếp của Chiến tranh thế giới thứ nhất vẫn còn gây ám ảnh, “Đóng đinh lên thánh giá” (Crucifixion) nói về sự tàn bạo đã thay đổi thế giới mãi mãi như thế nào. Tại thời điểm viết bài này, bức tranh thuộc sở hữu của Damien Hirst, một nghệ sĩ đã thừa nhận một khoản nợ lớn với Bacon.

Bộ sưu tập Murderme, London

Năm 1944

“Ba nghiên cứu về những nhân vật dưới chân cây thánh giá” (Three Studies for Figures at the Base of a Crucifixion)
Ba nghiên cứu đã tạo nên danh tiếng của Bacon vào giữa những năm 1940 và cho thấy tầm quan trọng của Chủ nghĩa Siêu thực sinh học trong việc tạo dựng nên phong cách ban đầu của ông. Bacon ban đầu có dự định kết hợp các nhân vật trong sự kiện Đóng đinh, nhưng việc anh ấy tham khảo nền tảng của bố cục như vậy cho thấy rằng anh ấy đã tưởng tượng chúng như một bức chạm trổ, những cảnh ở dưới cùng của một bệ thờ truyền thống. Những cơ thể bị xoắn lại càng đáng sợ hơn với hình dạng giống người quen thuộc nhưng lại mơ hồ, dường như vươn dài về phía người xem trong đau đớn và khẩn cầu. Các đường phối cảnh ở hậu cảnh tạo ra một không gian nông, ám chỉ đến sự giam cầm và tra tấn. Các nhân vật dựa trên Furies, nữ thần báo thù trong thần thoại Hy Lạp, đóng một vai trò quan trọng trong Oresteia, một bi kịch ba phần của Aeschylus. Bacon có thể đã bị lôi cuốn vào chủ đề tội lỗi và ám ảnh của vở kịch. Tác phẩm ảnh hưởng sâu sắc đến hình ảnh cơ thể trong nghệ thuật Anh thời hậu chiến.

Sơn dầu trên ván gỗ - Bộ sưu tập của Tate, Vương quốc Anh

1946

Hội họa
Các hình ảnh nhiều lớp của bức tranh bí ẩn này hòa trộn vào nhau, tạo cho nó một cảm giác như mơ (hoặc cơn ác mộng). Nhìn từ trên xuống, đôi cánh dang rộng của bộ xương chim dường như đang đậu trên một thân thịt treo, mô-típ thứ hai bị ảnh hưởng, giống như “Đóng đinh lên thánh giá” (Crucifixion) của Bacon từ năm 1933, ảnh hưởng bởi Rembrandt. Ở phía trước, một người đàn ông ăn mặc bảnh bao dưới một chiếc ô, đang ngồi trong một hình tròn được trang trí bằng nhiều mảnh xương và một xác chết khác. Bố cục giống như cắt dán kỳ lạ của tác phẩm này tiết lộ phương pháp của Bacon. “Nó giống như một cửa hàng thịt, nó đến với tôi như một sự tình cờ.” - ông từng nói về bức tranh. "Tôi đã cố gắng vẽ một con chim bay trên cánh đồng. Và nó có thể đã bị ràng buộc theo một cách nào đó với ba hình tượng đã có trước đó, nhưng đột nhiên những đường nét mà tôi vẽ ra gợi ý một cái gì đó hoàn toàn khác, và điều này gợi lên ý tưởng cho bức tranh. Tôi không có ý định vẽ bức tranh này; tôi chưa bao giờ nghĩ về nó theo cách đó. Nó giống như một tai nạn liên hoàn gắn lên đầu nhau.

Sơn dầu và màu sáp trên vải lanh - Bảo tàng Mỹ thuật Hiện đại, New York
 

Năm 1953

Nghiên cứu về bức tranh Chân dung Giáo hoàng Innocent X của Velazquez
Mặc dù hình vẽ trong bức tranh này bắt nguồn từ bức chân dung của Giáo hoàng Innocent X năm 1650 của Diego Velázquez, Bacon tránh xem bức tranh gốc, thích làm việc từ các bản sao chép. Một lần nữa, ông triển khai một khung giống như cái lồng bao quanh giáo hoàng, nhưng cũng đưa vào phương pháp trải màu dọc trên bề mặt bức tranh, một yếu tố mà ông mô tả như một bức màn, liên hệ hình tượng với một vật quý giá cần có một không gian được bảo vệ. Tuy nhiên, các nét vẽ tuyến tính lại phá hủy hình ảnh và có vẻ giống như các thanh của phòng giam hơn. Các đường nét gần như rung động, và các sắc thái bổ sung của màu tím và màu vàng làm tăng thêm sự căng thẳng của bố cục.

Về tiếng hét nổi tiếng của mình, Bacon nói, "Tôi đã không làm theo cách mà tôi muốn .... Tôi muốn làm cho cái miệng, với vẻ đẹp của màu sắc và mọi thứ, trông giống như một trong những cảnh hoàng hôn hay gì đó của Monet." Mối liên hệ của chính Bacon với những kiệt tác trước đó của ông được nhà phê bình Mary Abbe phát hiện và viết rằng: "Với tất cả sự thô lỗ và tàn bạo của chúng, có một cái gì đó đẹp không thể phủ nhận, thậm chí thanh thản trong những bức tranh này .. Bacon .. đạt được một loại trữ tình khiến ngay cả những chủ thể khủng khiếp nhất của anh ấy cũng tương thích với những phòng vẽ mà nhiều bức tranh của ông được treo. Nền màu hồng, đỏ cam, tím lilac hay xanh aqua kết hợp với vẻ đẹp thư pháp của những nhân vật bằng da thịt của ông ấy trong những hình ảnh trang nhã cách điệu."

Sơn dầu trên toan - Trung tâm nghệ thuật Des Moines, Iowa

Năm 1953

Hai Hình dáng
Do ngụ ý đồng tính luyến ái, cuộc triển lãm đầu tiên của Two Figures đã gây ra một sự náo động. Được đúc kết từ các nghiên cứu về các bức vẽ giải phẫu và nhiếp ảnh chuyển động của Eadweard Muybridge, Two Figures giống như một cuộc khám phá cơ thể đang hoạt động cũng như đại diện cho hành động thể xác của tình yêu. Hai hình người quấn lấy nhau trên giường được che bởi "bức màn" đường vân của Bacon, vừa che khuất tầm nhìn vừa tăng cường chuyển động của các hình người.

Thay vì gợi lên sự lãng mạn của một điểm hẹn ban đêm, màu tối của bức tranh ám chỉ một cuộc gặp gỡ nham hiểm hơn. Hơn nữa, nhiều người tin rằng Bacon là một kẻ bạo dâm (có thể là do sự tàn ác ban đầu của cha mình) và anh ta thường vẽ ra sự lạm dụng mà anh ta đã phải đối mặt trong các mối quan hệ hung hăng của mình.

Sơn dầu trên vải - Bộ sưu tập riêng

Năm 1966

Chân dung George Dyer cúi người
Bacon ở độ tuổi 60 khi gặp George Dyer trẻ tuổi. Mối quan hệ của họ, mặc dù lãng mạn, nhưng luôn có cảm giác và năng lượng của tình cha con. Dyer thường xuyên cần được quan tâm và trấn an, và hình dạng phôi thai trần truồng quỳ gối một cách bấp bênh trên một mỏm đá thể hiện tâm hồn dễ bị tổn thương của anh ấy. Chiếc ghế sofa tròn, tuy nhiên, bao quanh anh ta trong một vòng tay bảo vệ. Một cách khác thường, màu sắc nhạt và dịu, mặc dù các điểm nổi bật màu đỏ và xanh lá cây gợi đến một cuộc đấu tranh nội tâm. Dyer mắc chứng nghiện ma túy và rượu suốt đời, được ám chỉ bởi hình vẽ đang nhìn xuống đáy vực sâu thẳm.

Sơn dầu trên vải - Bộ sưu tập riêng

Nguồn: https://www.theartstory.org/artist/bacon-francis/ 
Biên dịch: Khanh
Biên tập: Hiếu - Huyền