Các đối thủ thời Phục Hưng Michelangelo, Leonardo và Raphael đến London triển lãm

Ba bậc thầy của nghệ thuật Phục Hưng sẽ tụ họp tại Học viện Hoàng gia vào tháng này.

Nếu phải chọn ba nghệ sĩ nổi bật thời Phục hưng, Leonardo, Michelangelo và Raphael có lẽ sẽ là lựa chọn của hầu hết mọi người (xin lỗi, Donatello). Ba bậc thầy này sẽ cùng nhau góp mặt trong một triển lãm mới tại Học viện Nghệ thuật Hoàng gia London, nơi khám phá mối quan hệ cá nhân và chuyên môn của họ trong suốt cuộc đời vào đầu thế kỷ 16.

Leonardo, người lớn tuổi nhất, sinh năm 1452 tại Florence, đã hơn Michelangelo 23 tuổi và hơn Raphael 31 tuổi. Trong suốt 36 năm mà cả ba cùng sống trên thế giới, chỉ có 20 năm là họ trưởng thành cùng một lúc. Mối quan hệ giữa họ đầy rẫy sự cạnh tranh, vì tất cả đều tranh giành sự ưu ái của các nhà tài trợ quyền lực ở Florence và Rome. Michelangelo và Leonardo đã cạnh tranh gay gắt để giành được sự chú ý của gia đình Medici, trong khi Raphael, khi xuất hiện, đã phải đấu tranh với Michelangelo để giành được sự ủy thác từ Giáo hoàng Julius II. Sau khi Michelangelo qua đời, ông đã hạ thấp những thành tựu của Raphael, tuyên bố rằng "mọi thứ ông ấy học được đều học từ tôi."

Triển lãm Michelangelo, Leonardo và Raphael tại Học viện Nghệ thuật Hoàng gia trưng bày những tác phẩm vĩ đại nhất của ba nghệ sĩ này, với sự hợp tác của Phòng Trưng bày Quốc gia London và Royal Collection Trust. Hơn 40 tác phẩm của Leonardo, Michelangelo và Raphael được trưng bày, bao gồm ba tác phẩm chưa hoàn thành, mỗi tác phẩm miêu tả Đức Mẹ Maria với Chúa Jesus và Thánh John the Baptist.

Một trong những tác phẩm nổi bật là Taddei Tondo, được đặt theo tên thương gia Taddeo Taddei, người đã đặt hàng tác phẩm này. Đây là tác phẩm điêu khắc của Michelangelo, mô tả Thánh John the Baptist tặng Chúa Jesus một con chim, biểu tượng của sự hy sinh và khổ nạn của Chúa Kitô. Tác phẩm chưa hoàn thiện, có thể do Michelangelo chuyển đến Rome để bắt đầu công trình lăng mộ cho Giáo hoàng Julius II. Theo Lives of the Artists của Vasari (1550), Taddei Tondo và một tác phẩm đá cẩm thạch khác cho Bartolomeo Pitti đều được phác thảo nhưng chưa hoàn thành. Mặc dù chưa hoàn thiện, tác phẩm này vẫn được treo trong nhà của Taddei, chứng minh chất lượng nghệ thuật của một Michelangelo ở tuổi 31, khi ông đang ở đỉnh cao sự nghiệp.

Tác phẩm Burlington House Cartoon là trọng tâm của phần triển lãm chính. Các bức biếm họa (cartoons) thời Phục hưng thường được sử dụng để chuẩn bị cho các bức bích họa và thường có dấu hiệu đã bị vẽ lại hoặc ghim kim. Tuy nhiên, Burlington House Cartoon không có những dấu hiệu này, cho thấy đây có thể là một tác phẩm hoàn chỉnh và tựa như một tác phẩm nghệ thuật cuối cùng. Bức tranh này vẽ cảnh Đức Mẹ Maria, Chúa Jesus và Thánh John với sự tham gia của Thánh Anne, mẹ của Maria. Mặc dù một số phần như cánh tay của Thánh Anne chưa hoàn thiện, các khuôn mặt được vẽ rất chi tiết bằng than củi và phấn, đặc biệt là với kỹ thuật sfumato—một kỹ thuật mà Leonardo và các học trò của ông nổi bật, làm mềm các đường nét, tạo ra sự chuyển tiếp mượt mà giữa ánh sáng và bóng tối.

Triển lãm này không chỉ giới thiệu những tác phẩm nổi tiếng mà còn giúp người xem hiểu thêm về sự cạnh tranh, ảnh hưởng lẫn nhau và những mối quan hệ phức tạp giữa ba bậc thầy vĩ đại của thời Phục hưng, đồng thời khắc họa một phần quan trọng trong sự phát triển nghệ thuật của thời kỳ này.

Bức tranh Esterházy Madonna là một minh chứng quan trọng cho một giai đoạn đầy ý nghĩa trong cuộc đời và sự nghiệp của Raphael. Được bắt đầu vào năm 1508 khi nghệ sĩ còn sống ở Florence, tác phẩm này sau đó được hoàn thành tại Rome, sau khi Raphael được Giáo hoàng Julius II yêu cầu chuyển đến đó. Bức tranh mang phong cảnh thiên nhiên đặc trưng của Florence, nhưng đã thêm vào các tàn tích La Mã cổ đại trong bối cảnh, thể hiện sự chuyển mình trong phong cách của Raphael.

Các nhà sử học nghệ thuật coi Esterházy Madonna là dấu hiệu kết thúc giai đoạn làm việc của Raphael ở Florence và mở đầu cho những tác phẩm ông thực hiện tại Rome, nơi phong cách sáng tác của ông trở nên phóng khoáng và vượt ra ngoài các chuẩn mực hài hòa của thế kỷ 15.

Bức tranh, hiện được mượn từ Bảo tàng Mỹ thuật ở Budapest, trước đây thuộc bộ sưu tập của Hoàng tử Esterházy vào thế kỷ 18, người đã đặt biệt danh cho tác phẩm. Esterházy Madonna cũng phản ánh sự trao đổi ý tưởng giữa các bậc thầy thời Phục hưng, với tư thế của Đức Mẹ đồng trinh trong bức tranh này được lấy cảm hứng trực tiếp từ một tác phẩm của Leonardo da Vinci, vốn cũng có nguồn gốc từ một tác phẩm điêu khắc cổ đại.

Biên dịch: Phương Anh

Nguồn: Artnet