“Manet/Degas” thể hiện sự bế tắc giữa hai đỉnh cao của hội họa thế giới (P3)

Tuy nhiên, điểm đặc biệt nhất từ cuộc triển lãm tranh là thông điệp cơ bản mà các giám tuyển ngầm đề cập đến: sự khác biệt cơ bản về phong cách, hay nói đúng hơn là trong cảm nhận về bản thân bức tranh, giữa hai họa sĩ. Có vẻ như Manet bị mê hoặc bởi tính chất vật lý của sơn, độ linh hoạt và khả năng thao tác của nó, những điều mà họa sĩ không bao giờ ngần ngại thể hiện. Vì lý do này, ông không bao giờ cố gắng trau dồi vẻ hoàn thiện hoàn hảo (và do đó vô hình) vốn được coi là cơ sở nghệ thuật hội họa mà ông không ngừng theo đuổi.

Bức tranh "On the Beach, Boulogne-sur-Mer" (1868) của Édouard Manet

Ngược lại, Degas luôn đánh giá cao tính trôi chảy của sơn - sự mờ nhạt, hòa trộn và tràn ngập của nó (không có gì ngạc nhiên khi ông là bậc thầy về phấn màu!), có xu hướng hướng tới một loại chất lượng khí - hơn là một loại matière (chất) có thể sờ thấy được. Tuy nhiên, thật nghịch lý, những gì Degas miêu tả bằng dòng màu gần như vô hình đó vẫn giữ được độ rắn chắc theo thể tích của nó, nơi mà sự hiện diện không thể thay đổi của những dấu cọ hữu hình của Manet dường như khao khát sự phẳng lặng của những gì sau này trở thành chủ nghĩa hiện đại chính thống.

Mặc dù các nhà phê bình cùng thời với ông đã công kích Manet vì chỉ vẽ những bức tranh morceaux (rời rạc trong từng mảnh nhỏ. Nhưng khi cùng so sánh với Degas, giới nghệ thuật nhận ra rằng ngược lại, ông là một người khao khát và thành công trong việc tạo nên những kiệt tác. 

Cùng xem lại những tác phẩm tiêu biểu như “Le déjeuner sur l'herbe”, “Olympia”, “A Bar at the Folies-Bergère” (không có trong triển lãm tranh này). Không có tác phẩm nghệ thuật nào của Degas là một tác phẩm độc lập theo cách đó. Mặc dù rất khác với Manet, Degas là một họa sĩ của những bộ truyện hơn là những tác phẩm độc đáo. Căn phòng cuối cùng trầm lặng của cuộc triển lãm tranh là căn phòng được người bạn và đối thủ đã qua đời của Degas dành để triển lãm tranh trong bộ sưu tập nghệ thuật của Degas, gợi lên một kiểu ám ảnh, như thể có điều gì đó trong nghệ thuật của Manet mà Degas không thể tiếp thu hay bác bỏ. Đối với Manet, không ai trong số những người cùng thời với ông từng khơi dậy niềm đam mê đó trong ông. Velázquez có thể là đối thủ duy nhất mà ông nhận ra.

Xem thêm phần 1 tại đây

Xem thêm phần 2 tại đây

Nguồn: “Manet/Degas” Displays A Standoff Between Two Pinnacles of Painting | artnews.com

Biên dịch: Minh Hậu

Biên tập: Thu Huyền